Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Kahramanmaraş’taki depremlerden etkilenen Hatay’ın merkez Antakya ilçesindeki kültürel mirasın yeniden canlandırılması için hazırlanan “Koruma İmar Planı”na 1 Eylül’de ara verileceğini söyledi.
Bakan Ersoy, Hatay Afete Uyum Merkezi’nde düzenlenen “Bilim Kurulu Toplantısı”na katıldı.
Programın ardından “Antakya Tarihi Kent Merkezi Koruma Planı” konulu sunum yapan Ersoy, depremlerden etkilenen Hatay’ın merkezini aslına uygun, kültürel mirasını yaşatmayı, kentsel kimliğini korumak ve gelecek nesillere aktarmaktır.
Ersoy, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile 15 Mayıs’ta imzalanan protokolle, sit alanları ve tescilli yapılara ilişkin her türlü plan ve proje hazırlama, uygulama ve denetleme yetkisinin Kültür Bakanlığı’na devredildiğini belirterek, turizm.
“Hedefimiz 15 Eylül’e kadar buradaki tüm kazıları kaldırmak”
Planın uygulama takvimi hakkında da bilgi veren Bakan Ersoy, şunları söyledi:
“Bu alandaki hafriyatın kaldırılması bizim önceliğimizdi. Hafriyat çalışmaları halen devam ediyor. Amacımız 15 Eylül’e kadar buradaki hafriyatın tamamını kaldırmak. Aynı şekilde buradaki hafriyatı kaldırdıktan sonra ayırma noktalarına taşıyoruz. noktada kurtarma kazısı ile kurtarılabilecek alanları ve malzemeleri kaldırıyoruz.
Koruma Amaçlı İmar Planı ile ilgili çalışmaların devam ettiğini belirten Ersoy, “Hedefimiz bu ay sonuna kadar planı tamamlayıp 1 Eylül itibarıyla askıya almak. Bu planla ilgili çalışmalar Bilim Kurulu ile paralel gidiyor. Bilim Kurulu ile mutabakata vararak bu plan üzerinde çalışıyoruz.Hedefimiz 1 Eylül’de planı askıya almak istiyoruz.İtirazları 30 gün içinde değerlendirip Ekim ayı başına kadar planı uygulamaya hazır hale getirmek istiyoruz. ” sözlerini kullandı.
Kazı çalışmalarının 15 Eylül’de tamamlanacağını ifade eden Ersoy, “Bu bölgede bir de antik kent var. Bu antik kentin izleri tespit ediliyor. Kurtarma kazı ekiplerimiz bunun olduğu noktalarda kurtarma kazıları yaparak ilerleyecek. antik kent bulunmaktadır.” dedi.
Kültür varlıklarında hasar tespit çalışmaları tamamlandı
Bakan Ersoy, 17 Şubat’ta oluşturulan Bilim Kurulu üyelerinin “milli görevi” seve seve üstlendiklerini, Antakya’nın geleceğini oluşturacak planın da görüşler doğrultusunda hazırlandığını söyledi.
Bilim Kurulu ile birlikte kentteki hasar tespit çalışmalarına ağırlık verdiklerini belirten Ersoy, şöyle devam etti:
“Hasar tespit çalışmalarını kültür varlığı ve vakıf kültür varlığı olarak ikiye ayırdık. Burada ilk bakışta Antakya merkezde 443 kültür varlığı ve 141 vakıf kültür varlığı olduğu görüldü. 405 kültür varlığı ve 107 vakıf kültür varlığı var. ağır, orta ve hafif hasarlı olmak üzere çeşitli oranlarda tamamen tahrip olan varlıklar hakkında “Bu tespitlerle ilgili çalışmalar tamamlandı. Şimdi üzerlerinde restorasyon ve yenileme çalışmaları yapılıyor.”
“Kültürel enkazın şu ana kadar yüzde 50’sine ulaştık”
Ersoy, hasar tespit edilen alanlarda enkaz çalışmalarının devam ettiğini belirterek, “Şu ana kadar kültür enkazının yüzde 50’sine ulaştık. Bu kültür molozları belli bir çöplük alanına naklediliyor. Çöplükte ayrıştırma işlemleri yapılıyor. Malzemeler ayrıştırıldıktan sonra kullanabileceğimiz malzemeler burada depolanıyor. Ondan sonra çalışmalara başlandı. Şimdi bu malzemeler öncelikli olarak yararlanacağımız malzemeler olacak.” söz konusu.
Koruma Amaçlı İmar Planı’nın çok değerli olduğunu vurgulayan Ersoy, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu planı yaparken nelere dikkat ediyoruz? Öncelikle tarihi araştırma, ardından bölgenin doğal yapısı, sosyolojik yapısı, arkeolojik araştırması, kentsel hafıza araştırması, mimari dokusu, yapısal özellikleri. Bütün bu çalışmalar ve belgeler oluşturuluyor. Bu araştırma ve analiz çalışmaları yapıldıktan sonra Bakanlığımız denetiminde hem Tasarım Vakfı hem de istekli birçok özel kuruluşun desteği ile bir planlama grubu oluşturulmuştur.Plan hazırlanırken bir istişare kurulu oluşturulmuştur. bu gruplarla oluşturulmuştur.Birçok ücretli,uzman hoca buraya gelip danışmanlık yapmaktadır.Bütün bu hazırlanan plan “Bilim kurulumuz da süzgeçten geçirip görüşleri alınıp mutabakata varıldıktan sonra iş son aşamaya gelmektedir. Bu çalışma sırasında kamu kısmını da Bakanlığımız yönetmektedir. Plan, belediyelerin ve yerel yönetimlerdeki sivil toplum kuruluşlarının görüşleri alınarak kesinleştirilir.”
Çalışmalarda kentsel hafıza ön planda tutuluyor
Ersoy, kentsel hafıza için bölgenin arkeolojik verilerini oluşturduklarını, eski yerleşim bilgilerini topladıklarını, bilimsel çalışma ve bilgileri dikkate alarak tespitler yaptıklarını, yapıların mimari ve karakteristik özelliklerini günümüze kadar araştırarak müdahale biçimlerini belirlediklerini anlattı. son detay
Bakan Ersoy, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün kendilerine ait 18 tescilli yapıda onarım çalışması başlattığını bildirdi.
Hatay Kent Müzesi’nin ihale aşamasının tamamlandığını ve kütüphaneye dönüştürülmesine karar verdiklerini belirten Ersoy, “Vakıflar Genel Müdürlüğümüz şu anda 16 kültür varlığına ilişkin restorasyon çalışmalarının ihale süreçlerini tamamladı.” söz konusu.
Tescilli eserler için destek
Bakanlık dışında tescilli özel mülkiyetteki kültür varlıkları ile ilgili de bir çalışma ve hibe programı hazırladıklarını, iki başvuru sürecinde toplam 279 yardım talebinin geldiğini belirten Ersoy, şu bilgileri verdi:
“Bu yardım çalışmalarında 3 aşamalı bir program uyguluyoruz. Birincisi ibadethaneleri içeren bir projelendirme süreci. Burada projeye 3 milyon lira veriyoruz. Hayata geçtiğinde 25 milyon lira daha destek ödüyoruz. .Bunlar üst limitlerdir.Bizim kanun ve yönetmeliklerimiz maksimum yüzde 90’a kadardır.Burada da biz belli bir limit koyduk.Biz bir üst limit koyduk.Burada 3 milyon lira olarak belirlenmiş. cami ve kiliseler için proje, uygulamada 25 milyon lira.Turizm yönetim merkezleri, oteller ve gastronomi tesisleri için proje güçlendirme limiti 1.5 milyon lira.Proje esası Bakanlığımızca 12.5 milyon TL olarak belirlendi.Konut ve diğer binalar için, proje bazında üst sınır 750 bin TL, projeye başvuru desteği ise 5 milyon TL olarak belirlendi.Şu ana kadar başvurulan tüm projeler kabul edildi ve uygulamaya başladık”
Ersoy, başvuru süresi dolmuş olmasına rağmen yeniden başvuru sürecini başlattıklarının altını çizerek, ekim ayı itibarıyla yeni bir başvuru süreci açacaklarını bildirdi.
Bakan Ersoy, “Bu yardım fiyatları ve tarihi tescilli yapılara yönelik destek programı sadece Antakya için geçerli değil. Hatay’ın tamamı ve deprem bölgesindeki illerimizdeki tüm tescilli ve kültür varlıkları için geçerli. Hepsi yararlanabiliyor. Bu güçlendirme programı. Her il farklıdır. Bu güçlendirme süreçleri açılır. Başvuran tüm başvurulara ayrıca ücret ödenir. Şimdiye kadar yapılan 279 başvurunun tamamı kabul edilmiştir.” terimini kullandı.
Ersoy, binalara verilen zararla orantılı olarak bakanlığın katkısının arttığı bilgisini verdi.
Alanlarda yapılacak arkeolojik kazılarla arkeolojik buluntuların korunmasını ve sergilenmesini sağlayacaklarını anlatan Ersoy, çalışmalarda emeği geçenlere teşekkür etti.
Programa Hatay Valisi Mustafa Masatlı, Türk Tasarım Vakfı Yürütme Konseyi Başkanı Mehmet Kalyoncu ve Türk Tasarım Vakfı Genel Müdürü Barış Güleç de katıldı.
Programın ardından Bakan Ersoy, Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerde zarar gören tarihi ve kültürel alanları inceledi.
